Chiến lược khác biệt hoá là gì? Cách thức xây dựng chiến lược khác biệt hoá hiệu quả

Chiến lược khác biệt hoá là gì? 

Chiến lược khác biệt hoá là một chiến lược kinh doanh nhằm tạo ra sự khác biệt cho sản phẩm, dịch vụ hoặc thương hiệu của doanh nghiệp so với đối thủ cạnh tranh. Mục tiêu của chiến lược này là thu hút và giữ chân khách hàng bằng cách cung cấp cho họ những giá trị độc đáo mà họ không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác.

Lược sử hình thành chiến lược khác biệt hoá

Chiến lược này được Michael Porter giới thiệu lần đầu tiên trong cuốn sách "Competitive Strategy" (Chiến lược cạnh tranh) xuất bản năm 1980. Cuốn sách này đã trở thành một tài liệu tham khảo quan trọng cho cả những nhà quản lý và học giả trên toàn cầu. 

Michael Porter chia sẻ: “Không có doanh nghiệp nào là tốt nhất vì điều đó phụ thuộc vào nhu cầu cụ thể của từng khách hàng. Do đó, mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp không phải trở thành tốt nhất mà còn là duy nhất, là khác biệt”.

Để ứng dụng chiến lược này, doanh nghiệp có thể chọn 2 cách sau: 

Chiến lược khác biệt hóa phổ quát

Đây là chiến lược định hình doanh nghiệp thành một thương hiệu duy nhất dành cho nhiều đối tượng khách hàng. Điều này đồng nghĩa với việc mở rộng phạm vi đối tượng khách hàng của doanh nghiệp.

Ví dụ: TH True Milk có nhiều dòng sản phẩm dành cho nhiều đối tượng khách hàng khác nhau như: sữa cho trẻ em ở từng độ tuổi, sữa cho người lớn tuổi, sữa cho người muốn giảm cân, cho người cần giữ hoặc cải thiện vóc dáng,..

Chiến lược khác biệt hoá hẹp (tập trung vào một thị trường nhỏ)

Trái ngược với phổ quát, chiến lược khác biệt hoá hẹp tập trung đáp ứng nhu cầu cụ thể của một thị trường ngách hoặc một phân khúc khách hàng cụ thể.

Chiến lược này thường được áp dụng phù hợp với các startup hoặc doanh nghiệp nhỏ, và thường là tiền đề cho những thành công to lớn.

Ví dụ: Máy quay Gopro thiết kế dành riêng cho người thích phượt hay thể thao mạo hiểm.

4 phương pháp khác biệt hoá

Có 4 phương pháp khác biệt hoá chính mà doanh nghiệp có thể sử dụng:

• Sản phẩm: Cải tiến chất lượng, tính năng, thiết kế hoặc bao bì.
• Dịch vụ: Cung cấp dịch vụ khách hàng tốt hơn, dịch vụ hậu mãi chu đáo hơn hoặc các dịch vụ bổ sung độc đáo.
• Nhân viên: Tuyển dụng và đào tạo nhân viên có trình độ chuyên môn cao, thái độ phục vụ tốt và kỹ năng giải quyết vấn đề tốt.
• Hình ảnh: Xây dựng một hình ảnh thương hiệu độc đáo và thu hút để tạo dựng sự khác biệt so với đối thủ cạnh tranh.

7 cách thức xây dựng chiến lược khác biệt hoá

Dưới đây là 7 phương thức cơ bản để tạo sự khác biệt hoá mà bạn có thể tham khảo:

1. Khác biệt về vị thế: Lựa chọn một vị thế cụ thể trên thị trường, khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh.
2. Khác biệt về công nghệ: Sử dụng công nghệ để tạo ra sản phẩm, dịch vụ độc đáo, khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh.
3. Đáp ứng nhu cầu chưa được khám phá: Tìm cách đáp ứng nhu cầu chưa được khám phá để giành thị phần từ các đối thủ.
4. Cung cấp dịch vụ chưa từng có: Tạo ra dịch vụ mới, không giống ai, đòi hỏi sự sáng tạo và đổi mới.
5. Giải quyết cùng lúc nhiều nhu cầu của nhiều khách hàng: Đáp ứng nhu cầu của nhiều khách hàng hơn, tăng doanh số và thị phần.

6. Chứng minh được độ tin cậy của sản phẩm: Cung cấp sản phẩm có độ tin cậy cao và được các bằng chứng chứng minh cụ thể.
7. Tạo ra các bộ phận dễ dàng thay thế/ thiết bị ngoại vi/ phụ kiện: Cung cấp các bộ phận, thiết bị dễ dàng thay thế, giúp khách hàng tiết kiệm chi phí và thời gian sửa chữa.

Ưu và nhược điểm của chiến lược khác biệt hoá

Để áp dụng chiến lược này hiệu quả, bạn cần cân nhắc những lợi ích và hạn chế của nó, cụ thể:

Ưu điểm của chiến lược khác biệt hoá

• Tạo sự trung thành của khách hàng với thương hiệu, dẫn đến việc họ không quan tâm hoặc bỏ qua yếu tố giá cả.
• Cho phép doanh nghiệp định giá cao sản phẩm và đạt tỷ suất lợi nhuận cao khi tối ưu hóa chi phí.
• Tạo trở ngại gia nhập ngành cho đối thủ do đầu tư đáng kể vào sự khác biệt và lòng trung thành của khách hàng.
• Sản phẩm dễ dàng tiếp cận thị trường do thiếu sự lựa chọn thay thế.
• Mục tiêu của chiến lược marketing và thương hiệu và rất rõ ràng, tạo nên sự nhất quán cao trong thực thi.

Nhược điểm của chiến lược khác biệt hoá

• Vốn đầu tư lớn.
• Yêu cầu lượng lớn nguồn lực và đội ngũ có tư duy sáng tạo cùng giải pháp đột phá.
• Tiềm ẩn rủi ro từ phía khách hàng, ngay cả khi thương hiệu có sản phẩm đột phá. Vì họ có thể không đặt sự khác biệt cao hơn giá bán.
• Sự thay đổi trong nhận thức của khách hàng ngày càng thông minh hơn theo thời gian, cùng với sự tiến bộ của công nghệ có thể ảnh hưởng đến sự khác biệt hoá.

Các Case study chiến lược đáng học hỏi

Để giúp bạn hình dung rõ hơn về cách áp dụng chiến lược này trong thực tế, dưới đây là 2 ví dụ:

Case study chiến lược khác biệt hoá của Apple 

Bối cảnh:

• Thị trường công nghệ cạnh tranh cao với nhiều đối thủ mạnh như Samsung, Microsoft, Google.
• Nhu cầu ngày càng cao của người dùng về các sản phẩm công nghệ cao cấp, tiện lợi và mang tính thẩm mỹ.

Chiến lược:

• Tập trung vào thiết kế sản phẩm tối giản, thanh lịch và mang tính biểu tượng.
• Phát triển hệ điều hành độc quyền iOS với trải nghiệm người dùng mượt mà và dễ dàng sử dụng.
• Định giá sản phẩm cao hơn so với đối thủ để tạo hình ảnh thương hiệu cao cấp.
• Tạo dựng hệ sinh thái sản phẩm và dịch vụ riêng biệt (iMac, iPhone, iPad, Apple Watch, AirPods,...)

Kết quả:

• Apple trở thành thương hiệu công nghệ giá trị nhất thế giới với lượng khách hàng trung thành đông đảo.
• Doanh thu và lợi nhuận của Apple tăng trưởng liên tục trong nhiều năm qua.

Bài học kinh nghiệm:

• Tập trung đổi mới và sáng tạo để tạo ra sản phẩm độc đáo.
• Xây dựng hệ sinh thái sản phẩm và dịch vụ riêng biệt để tăng trải nghiệm cho khách hàng.
• Cung cấp dịch vụ khách hàng tốt và xây dựng thương hiệu mạnh.

Case study chiến lược khác biệt hoá sai lầm của FastGo

Bối cảnh:

• Thị trường gọi xe công nghệ cạnh tranh cao với Grab chiếm thị phần lớn.
• FastGo là một startup mới tham gia thị trường với nguồn lực hạn chế.

Chiến lược:

• Cạnh tranh trực tiếp với Grab bằng chiến lược giá rẻ.
• Không tập trung vào việc tạo ra sự khác biệt so với đối thủ.
• Chiến lược marketing chưa hiệu quả để thu hút khách hàng.

Kết quả:

• FastGo gặp khó khăn trong việc thu hút khách hàng và cạnh tranh với Grab.
• FastGo sáp nhập với Be để tồn tại trong thị trường.

Bài học kinh nghiệm:

• Giá rẻ không phải là yếu tố duy nhất để cạnh tranh.
• Cần tạo ra sự khác biệt rõ ràng so với đối thủ để thu hút khách hàng.
• Cần xây dựng một chiến lược marketing hiệu quả để tiếp cận đối tượng khách hàng mục tiêu.

Hy vọng bài viết từ Vinalink đã cung cấp cho bạn kiến thức về Chiến lược khác biệt hóa. Chiến lược khác này là một công cụ hiệu quả để giúp doanh nghiệp thành công. Tuy nhiên, cần áp dụng chiến lược này một cách thông minh và phù hợp với thị trường, sản phẩm và khách hàng mục tiêu.