Mở đầu các buổi phỏng vấn, sau khi chào hỏi thì thông thường sẽ là phần yêu cầu giới thiệu bản thân cho ứng viên. Nguyên tắc của một phần giới thiệu tốt là ngoài việc tóm tắt lại những thông tin trong CV (sơ yếu lí lịch) thì ứng viên nên chú trọng thêm thông tin làm nổi bật các ưu điểm của bản thân, không nên lặp lại toàn bộ những gì đã ghi. Ngoài ra cũng nên tránh giới thiệu quá nhiều thông tin thừa - không có giá trị làm nổi bật ưu điểm hoặc các thông tin quá riêng tư.
Với một số trường hợp mà người phỏng vấn đã xem CV kĩ lưỡng đồng thời không có quá nhiều thời gian thì họ sẽ hỏi trực tiếp vào những điểm thắc mắc hoặc để xác nhận rõ hơn các thông tin trong CV của ứng viên như:
Để kiểm tra trình độ của ứng viên, người phỏng vấn có thể đưa ra các câu hỏi chuyên môn tùy theo ngành nghề và vị trí tuyển dụng. Kiến thức ở đây bao gồm cả kiến thức lí thuyết và kinh nghiệm thực tiễn. Đó là lí do mà ứng viên chắc chắn cần ôn lại kiến thức chuyên ngành trước khi đi phỏng vấn.
Với sinh viên mới ra trường, đa phần sẽ được hỏi các câu chuyên môn đã học ở trường. Còn với ứng viên đã có kinh nghiệm thì đôi khi phần này sẽ được lồng ghép vào trong ‘’Câu hỏi tình huống’’ - mà phần tiếp sẽ theo đề cập.
Nguyên tắc trả lời và đánh giá cho kiến thức chuyên môn là thông tin đưa ra chính xác, càng chi tiết càng tốt, không nên sai cơ bản và không cần sự dẫn dắt.
Ví dụ cho một vài câu hỏi chuyên ngành:
Câu hỏi tình huống hay còn gọi là câu hỏi phản ứng. Nhà tuyển dụng sẽ đưa ra một tình huống cụ thể để ứng viên phải xử lý dựa trên kiến thức và kinh nghiệm của mình. Ví dụ:
Nguyên tắc cho phần trả lời này chia làm hai phương hướng cho ứng viên chưa có kinh nghiệm hoặc đã có kinh nghiệm.
Điểm đặc biệt của phần câu hỏi tình huống này là người phỏng vấn sẽ dựa trên câu trả lời của ứng viên mà tiếp tục hỏi khai thác sâu hơn. Chính vì thế để không bị ‘’dẫn dắt đi vào ngõ cụt’’ là ứng viên cần luôn bình tĩnh, bám sát câu trả lời và các bước xử lý đã vạch ra. Một số tình huống quá khó hoặc không thể giải quyết ngay được thì cũng không sao cả, nhà tuyển dụng cần nhìn thấy là khả năng bình tĩnh, phán đoán và sự nhiệt tình, làm chủ cảm xúc từ ứng viên.
Người ta thường có câu ‘’Thái độ quan trọng hơn trình độ’, thái độ này có thể được xem xét trong toàn bộ quá trình: trước, trong và sau khi phỏng vấn. Câu hỏi thái độ có thể được xen vào tất cả các phần của buổi phỏng vấn. Chắc chắn nhà tuyển dụng nào cũng mong muốn tìm được một nhân viên có thái độ nhiệt tình, khao khát học hỏi, kiên trì, sẵn sàng đối mặt thử thách, mong muốn cống hiến và phát triển.
Ví dụ một số câu hỏi riêng biệt để đánh giá thái độ ứng viên:
Câu hỏi bẫy thông thường là những câu mà đôi khi không cần câu trả lời. Nhà tuyển dụng chỉ muốn xem cách ứng viên ‘’thoát bẫy’’ - thể hiện cả IQ và EQ . Câu hỏi ‘’bẫy’’ này đôi khi được gom cùng phần câu hỏi thái độ (Phần 4) hoặc tình huống (Phần 3) bên trên.
Ví dụ một số câu hỏi ‘’bẫy’’:
Vì loại câu hỏi này cũng cùng mục đích xem xét thái độ phản ứng, phán đoán của ứng viên nên nguyên tắc ‘’thoát bẫy’’ cũng gần tương tự như với câu hỏi tình huống và thái độ: không nhất thiết phải có câu trả lời đúng sai, không nên tranh cãi với nhà tuyển dụng mà quan trọng là sự bình tĩnh, nhạy bén, khéo léo. Chú ý rằng các câu trả lời cần phải nhất quán với nhau, vì đó là ‘’sự thật’’.
Ngoài ra có một loại câu hỏi ‘’bẫy’’ vui đặc biệt mà một số tập đoàn lớn như Google, Apple sử dụng để hack não ứng viên nhưng thực tế các công ty Việt Nam không hay dùng nên nếu có nhu cầu ứng tuyển vào Google, Apple.. thì cần tìm hiểu thêm.
Câu hỏi “Bạn có câu hỏi gì cho chúng tôi không?’’cuối buổi phỏng vấn
Phần cuối của buổi phỏng vấn, nhà tuyển dụng gần như sẽ luôn có câu hỏi “ Bạn có câu hỏi gì cho chúng tôi không?’’ Bỏ qua phần này bằng cách trả lời ‘’Tôi không có câu hỏi gì’’ hoặc nêu các câu hỏi ‘’gây hỏng buổi phỏng vấn’’ đều là những lựa chọn vô cùng đáng tiếc.
Các câu hỏi cần tránh để không ‘’gây hỏng buổi phỏng vấn’’ có thể nêu ra một vài ví dụ:
Các câu hỏi này có thể không sai, nhưng không phù hợp khi được nêu ra trong buổi phỏng vấn, hơn thế nữa những việc như chế độ lương thưởng, thăng tiến, đào tạo nhân viên vốn là điều đương nhiên công ty, bộ phận Nhân sự sẽ cung cấp thông tin.
Giải pháp là ứng viên nên chuẩn bị sẵn 1-3 câu hỏi trước, có thể hỏi sâu hơn về vị trí, địa bàn công việc, về các tiêu chí văn hóa công ty, về tầm nhìn và sự phát triển của công ty trong tương lai…Lưu ý nhỏ là với một số thông tin công ty đã công bố trên website thì không nên hỏi lại nữa.
Hoặc bạn hoàn toàn có thể xin một vài ý kiến nhận xét đóng góp cho bạn từ phía nhà tuyển dụng.
Không phải trong mọi buổi phỏng vấn bao gồm 6 phần câu hỏi này, nhưng tất tần tật câu hỏi phỏng vấn có thể nêu ra hoặc có thể gặp thì đều quy về một trong 6 loại câu hỏi trên. Mọi sự chuẩn bị kĩ lưỡng sẽ đem lại thành công cao nhất, không cần chờ đợi sự may rủi.
Phỏng vấn là một cơ hội trong tầm tay của chính bạn!
