CẨM NANG  Cẩm nang về chiến lược

Chiến lược hội nhập về phía sau: Bí quyết tự chủ cho SMEs Việt

18:19 | 17/12/2024

Bạn có biết sự phụ thuộc vào nhà cung cấp bên ngoài có thể khiến doanh nghiệp của bạn gặp rủi ro? Nếu không chủ động kiểm soát chuỗi cung ứng, doanh nghiệp dễ đối mặt với chi phí tăng cao và chất lượng không ổn định. Với chiến lược hội nhập về phía sau, bạn có thể tự chủ hơn, tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Hội nhập về phía sau là gì và vì sao quan trọng?

Chiến lược hội nhập về phía sau là khi doanh nghiệp mở rộng quyền kiểm soát chuỗi cung ứng bằng cách sở hữu hoặc sáp nhập với các nhà cung cấp nguyên liệu hoặc linh kiện thiết yếu. Điều này giúp doanh nghiệp di chuyển "ngược dòng" trong chuỗi giá trị, từ đó tự chủ hơn trong sản xuất và giảm thiểu sự phụ thuộc vào các bên thứ ba.

Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) ở Việt Nam, chiến lược này đặc biệt quan trọng vì nhiều lý do. Kiểm soát chuỗi cung ứng giúp đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định, tránh gián đoạn từ các biến động thị trường. Hơn nữa, tự chủ về nguyên liệu giúp giảm chi phí trung gian, tăng lợi nhuận và nâng cao khả năng cạnh tranh. Việc này cũng cho phép doanh nghiệp kiểm soát chất lượng sản phẩm tốt hơn, từ đó xây dựng niềm tin và danh tiếng thương hiệu.

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu dễ bị gián đoạn, việc hội nhập về phía sau không chỉ là một bước đi chiến lược, mà còn là lá chắn bảo vệ doanh nghiệp trước những biến động bất ngờ.

Lợi ích của hội nhập về phía sau cho doanh nghiệp

Chiến lược hội nhập về phía sau mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs). Đây là một bước đi chiến lược giúp doanh nghiệp tự chủ hơn trong chuỗi sản xuất và vận hành, đồng thời mở ra nhiều cơ hội cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước.

Kiểm soát chất lượng hiệu quả hơn

Khi doanh nghiệp tự quản lý chuỗi cung ứng, họ sẽ có quyền chủ động giám sát và kiểm soát chất lượng nguyên liệu đầu vào. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro liên quan đến sự biến động của chất lượng từ các nhà cung cấp bên ngoài.

Doanh nghiệp có thể áp dụng và thực thi các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt, đảm bảo sản phẩm luôn đáp ứng kỳ vọng của khách hàng. Việc này đặc biệt quan trọng để duy trì lòng tin và xây dựng thương hiệu mạnh mẽ trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Giảm chi phí sản xuất

Hội nhập về phía sau giúp doanh nghiệp loại bỏ các khâu trung gian trong chuỗi cung ứng. Việc cắt bỏ trung gian có thể giúp giảm từ 20-30% chi phí sản xuất nhờ giảm các khoản chi phí phát sinh từ việc mua nguyên liệu qua bên thứ ba.

Ngoài ra, khi mở rộng sản xuất, doanh nghiệp còn có thể tận dụng lợi thế kinh tế quy mô, tức là chi phí sản xuất trên mỗi đơn vị sẽ giảm khi khối lượng sản xuất tăng lên.

Ổn định chuỗi cung ứng

Hội nhập về phía sau cũng giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro từ các sự cố gián đoạn chuỗi cung ứng. Khi tự chủ được nguồn nguyên liệu, doanh nghiệp sẽ duy trì được sản xuất ổn định, tránh được những thiệt hại từ tình trạng khan hiếm hoặc chậm trễ trong việc cung ứng.

Điều này không chỉ đảm bảo tiến độ sản xuất mà còn giúp doanh nghiệp tránh được các chi phí phát sinh do sự cố thiếu hàng hoặc chậm giao hàng.

Tăng cường tính tự chủ và linh hoạt trong vận hành

Doanh nghiệp có thể chủ động trong việc ra quyết định mà không bị phụ thuộc vào lịch trình và chính sách của các nhà cung cấp. Điều này giúp họ dễ dàng thích ứng với những thay đổi của thị trường và nhanh chóng điều chỉnh chiến lược kinh doanh khi cần thiết.

Bên cạnh đó, khả năng tự chủ trong sản xuất cũng mở ra cơ hội đổi mới và phát triển sản phẩm. Doanh nghiệp có thể linh hoạt thay đổi thiết kế, mẫu mã, hoặc thử nghiệm các ý tưởng mới để đáp ứng thị hiếu khách hàng một cách nhanh chóng.

Xây dựng quan hệ đối tác chiến lược

Việc hội nhập về phía sau còn giúp doanh nghiệp xây dựng được các mối quan hệ bền vững với nhà cung cấp. Những mối quan hệ này có thể phát triển thành đối tác chiến lược, thúc đẩy sự hợp tác trong việc cải tiến sản phẩm và chia sẻ tài nguyên, từ đó gia tăng khả năng cạnh tranh.

Khi nào doanh nghiệp nên áp dụng chiến lược hội nhập về phía sau?

Chiến lược hội nhập về phía sau là một giải pháp mang tính chiến lược nhằm gia tăng sự tự chủ và tối ưu hóa chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các SMEs hoạt động trong các lĩnh vực như FMCG, bán lẻ và chế biến sữa. Để quyết định khi nào nên áp dụng chiến lược này, doanh nghiệp cần nhận diện các dấu hiệu cụ thể và đánh giá khả năng của mình trong việc kiểm soát các rủi ro tiềm ẩn.

Các dấu hiệu doanh nghiệp nên hội nhập về phía sau

1. Chi phí nhà cung cấp tăng cao

Nếu doanh nghiệp đang phải đối mặt với chi phí nguyên liệu hoặc thành phần đầu vào tăng liên tục, việc hội nhập về phía sau sẽ giúp giảm thiểu chi phí bằng cách tự sản xuất hoặc kiểm soát trực tiếp nguồn cung. Điều này đặc biệt hữu ích khi sản phẩm của doanh nghiệp phụ thuộc vào những nguyên liệu cụ thể có xu hướng tăng giá mạnh.

Ví dụ, một doanh nghiệp chế biến sữa có thể đầu tư trang trại bò sữa để tự chủ nguồn cung, thay vì phụ thuộc vào các nhà cung cấp bên ngoài.

2. Vấn đề kiểm soát chất lượng

Khi doanh nghiệp liên tục gặp phải tình trạng nguyên liệu không đạt tiêu chuẩn hoặc sản phẩm lỗi từ nhà cung cấp, hội nhập về phía sau là giải pháp tối ưu. Tự sản xuất đầu vào giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt hơn chất lượng nguyên liệu, từ đó đảm bảo sản phẩm cuối cùng đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe.

Điều này đặc biệt quan trọng trong ngành FMCG và chế biến thực phẩm, nơi chất lượng và an toàn sản phẩm là yếu tố sống còn.

3. Gián đoạn chuỗi cung ứng

Nếu doanh nghiệp thường xuyên gặp khó khăn trong việc nhận hàng đúng thời hạn do chuỗi cung ứng bị gián đoạn, việc hội nhập về phía sau sẽ giúp đảm bảo tính ổn định của hoạt động sản xuất. Khi tự chủ được nguồn cung cấp, doanh nghiệp sẽ giảm sự phụ thuộc vào các đối tác bên ngoài và hạn chế rủi ro về giao hàng chậm trễ.

4. Thị trường biến động mạnh

Trong các ngành có nhu cầu biến đổi liên tục và khó dự đoán, hội nhập về phía sau giúp doanh nghiệp linh hoạt và chủ động hơn trong việc điều chỉnh sản lượng sản xuất. Điều này giúp doanh nghiệp nhanh chóng đáp ứng các yêu cầu thay đổi của thị trường và duy trì lợi thế cạnh tranh.

5. Tăng cường lợi thế cạnh tranh

Việc kiểm soát chuỗi cung ứng không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn tạo ra rào cản gia nhập đối với các đối thủ cạnh tranh. Doanh nghiệp có thể tận dụng điều này để gia tăng thị phần và củng cố vị trí trên thị trường.

Những rủi ro cần lưu ý

Dù có nhiều lợi ích, hội nhập về phía sau cũng đi kèm với một số rủi ro như:

  • Chi phí đầu tư cao: Xây dựng nhà máy hoặc mua lại nhà cung cấp đòi hỏi nguồn vốn lớn.
  • Vận hành phức tạp: Quản lý chuỗi cung ứng mở rộng có thể vượt quá khả năng của doanh nghiệp.
  • Giảm tính linh hoạt: Cam kết vào một quy trình sản xuất cụ thể có thể làm chậm khả năng thích ứng với thay đổi thị trường.

Các bước để triển khai chiến lược hội nhập về phía sau

1. Đánh giá chuỗi cung ứng hiện tại:
Đầu tiên, SMEs Việt cần thực hiện kiểm toán chuỗi cung ứng. Hãy phân tích quy trình sản xuất, nguồn nguyên liệu và kênh phân phối để tìm ra những điểm nghẽn và cơ hội giảm chi phí. Đồng thời, đánh giá mối quan hệ với nhà cung cấp để biết nên giữ lại hay thay thế.

2. Xác định khu vực cần hội nhập:
Xác định những nguyên liệu hoặc bộ phận quan trọng có thể tự chủ sản xuất sẽ giúp giảm phụ thuộc bên ngoài. Đánh giá tiềm năng hợp tác hoặc mua lại nhà cung cấp nội địa để tăng tính linh hoạt và khả năng phản ứng trước biến động thị trường.

3. Lên kế hoạch chi tiết và dự trù ngân sách:
Xây dựng chiến lược hội nhập với mục tiêu cụ thể như giảm chi phí, cải thiện chất lượng hoặc tăng cường kiểm soát chuỗi cung ứng. Lên ngân sách bao gồm chi phí mua lại, đầu tư công nghệ, và quỹ dự phòng cho những gián đoạn có thể xảy ra.

4. Phát triển năng lực nội bộ:
Đào tạo đội ngũ nhân viên và nâng cấp công nghệ để đảm bảo doanh nghiệp sẵn sàng hội nhập. Việc áp dụng công cụ theo dõi sản xuất và quản lý kho sẽ giúp cải thiện hiệu suất và ra quyết định nhanh chóng.

5. Đo lường và cải tiến liên tục:
Thiết lập KPIs như tiết kiệm chi phí, hiệu suất sản xuất, và chất lượng đầu vào. Thường xuyên đánh giá kết quả, lắng nghe phản hồi từ nhân viên để tinh chỉnh chiến lược hội nhập hiệu quả hơn.

Ví dụ thực tế về hội nhập về phía sau cho SMEs Việt Nam

Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) ở Việt Nam đã thành công với chiến lược hội nhập về phía sau thông qua việc áp dụng các giải pháp số hóa. Những câu chuyện dưới đây minh họa cách các doanh nghiệp Việt tự chủ hơn nhờ hội nhập ngược trong chuỗi giá trị.

  1. VNG Corporation – Gã khổng lồ công nghệ Việt Nam đã tự phát triển hệ sinh thái số đa dạng, từ trò chơi trực tuyến đến các dịch vụ lưu trữ và truyền thông. VNG đầu tư vào nghiên cứu thị trường để cải tiến sản phẩm, thể hiện hội nhập ngược bằng cách làm chủ công nghệ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu khách hàng.
  2. Thanh Long Electronics – Doanh nghiệp này giải quyết bài toán nguồn cung bằng cách hợp tác với các nhà đầu tư nước ngoài cấp 1 (FDI tier-1). Bằng việc cải tiến quy trình nội bộ với các công cụ số, họ nâng cao chất lượng sản phẩm và kết nối chặt chẽ với chuỗi cung ứng quốc tế.
  3. Tam Hợp Company – Trong lĩnh vực ô tô, Tam Hợp đã ứng dụng công nghệ sản xuất tiên tiến và các chiến lược tiếp thị số để nâng cao khả năng cạnh tranh và mở rộng quan hệ với các tập đoàn lớn trên thế giới, giúp họ hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
  4. DIC Group – Chuyển đổi số trong đại dịch COVID-19 đã giúp DIC Group duy trì hoạt động. Việc đầu tư vào hạ tầng số, từ website đến hệ thống phản hồi khách hàng, giúp công ty tăng cường tương tác và cải thiện trải nghiệm khách hàng.

Hãy tự chủ chuỗi cung ứng và đưa doanh nghiệp của bạn lên một tầm cao mới! Vinalink đồng hành cùng bạn xây dựng chiến lược hội nhập hiệu quả. Truy cập vinalink.com để được tư vấn ngay hôm nay!

Call Zalo Messenger